Podejrzenie osteoporozy – jakie wykonać badania?

Osteoporoza to choroba szkieletu, w której przebiegu dochodzi do zmniejszenia gęstości mineralnej kości i zaburzenia jej struktury i jakości, co wiąże się z ryzykiem złamań kości, tzw. złamania osteoporotyczne. Może do nich dochodzić nawet przy niewielkim urazie.

Schorzenie to jest dość powszechne u osób w wieku podeszłym. Szczególnie narażone są na nie kobiety po 50. roku życia, które częściej niż mężczyźni borykają się z osteoporozą i jej powikłaniami. Jest to choroba podstępna, gdyż często przebiega bezobjawowo. Niejednokrotnie szczegółowa diagnostyka jest wdrażana dopiero po wystąpieniu złamania. Dlatego też bardzo ważne jest, aby osoby zarażone rozwojem osteoporozy zgłosiły się do lekarza w celu wykonania stosownych badań na osteoporozę. Do grupy takich osób zaliczamy przede wszystkim: kobiety po menopauzie, mężczyzn po 65. roku życia, osoby z innymi czynnikami rozwoju tej choroby.

Rozpoznanie osteoporozy

W przypadku podejrzenia osteoporozy lekarz przede wszystkim przeprowadza szczegółowy wywiad z pacjentem, pozyskując szereg informacji, w tym przede wszystkim dotyczących czynników rozwoju choroby oraz ewentualnych złamań kości w przeszłości. Już na tym etapie można stwierdzić występowanie podwyższonego ryzyka osteoporozy, a także zalecić wykonanie stosownych badań.

Badanie densytometryczne

Podstawą diagnostyki jest badanie densytometryczne (densytometria), które ma na celu określenie gęstości mineralnej kości. Metoda ta wykorzystywana jest w celu rozpoznawaniu osteoporozy, a także w ocenie skuteczności stosowanych leków. Pozwala też na określenie, czy u pacjenta występuje wyłącznie zagrożenie chorobą (osteopenia, czyli pierwsze stadium), czy też mamy do czynienia z zaawansowanym procesem.

Dzięki densytometrii można dokładnie określić, czy gęstość (wytrzymałość) mineralna kości jest w normie, czy też jest obniżona. Jeśli wynik densytometrii jest mniejszy niż -1, lekarz skieruje pacjenta na dodatkowe badania laboratoryjne.

Badania laboratoryjne

Dodatkowa analiza jest niezbędna, jeśli wyniki densytometrii wskazują na zmiany osteoporotyczne. Podstawowe badania laboratoryjne obejmują m.in. morfologię krwi. W ten sposób można ocenić m.in. gospodarkę wapniowo-fosforanową, fosfatazę alkaliczną, OB, poziom wapnia w dobowej zbiórce moczu. W niektórych przypadkach może być konieczne wykonanie innych badań, takich jak np. oznaczenie stężenia parathormonu, witaminy D, markerów obrotu kostnego. Na podstawie uzyskanych wyników lekarz może dobrać terapię stosowną do potrzeb pacjenta.